बायोगॅस

बायोगॅस किंवा बायोगॅस हे गॅस मिश्रण आहे जे ऑक्सिजनच्या अनुपस्थितीत जैविक साहित्याच्या विभाजनाने तयार केले जाते. सौर उर्जा आणि पवन ऊर्जेसारख्या, हे एक नूतनीकरणक्षम ऊर्जा स्त्रोत आहे. बायोगॅस स्थानिक उपलब्ध कच्चा माल आणि कचरा पासून उत्पादन केले जाऊ शकते. हे पर्यावरण अनुकूल आणि CO2-तटस्थ आहे.

परिचय

बायो गॅसचे निर्मिती प्रक्रिया / उत्पादन

जैविक इंधन किंवा अलीकडील मृत जैविक सामग्रीपासून बायोगॅस बनवला जाऊ शकतो. बायोगॅस बहुधा प्रामुख्याने जीवाश्म इंधन निवडले आहे थोड्या प्रमाणात कार्बन पर्यावरणासाठी निरोगी आहे, पण जेव्हा ते अधिक मिळते, तेव्हा ते त्रासदायक होते. कार्बन दीर्घ कालावधीसाठी जीवाश्म इंधन मध्ये उपस्थित आहे जेणेकरून ते आता कार्बनच्या सायकलचा भाग नसतात. जीवाश्म इंधन वाचताना कार्बनची पातळी वाढते.



बायोगॅस अलीकडील मृत प्राण्यांचे बनलेले आहे, त्यामुळे वातावरणात कार्बनचे प्रमाण कमी होत नाही. जैविक इंधनामुळे बायोगॅस उत्तम आहे कारण हे स्वस्त आणि पुनर्निर्मितीक्षम ऊर्जा आहे. तो लहान वनस्पती मध्ये केले जाऊ शकते, कारण विकसनशील देशांमधील फायदेशीर आहे, परंतु काही जमिनीत साधित केलेली पिके आणि वन धूप करणे अन्न आणि इंधन यांची कमतरता, आणि पाणी प्रदूषण, किंवा तेल होणार नकारात्मक प्रभाव उत्पादक देशांवर असेल.



बायोगॅसचा वापर बायोगॅस संयंत्रांमध्ये बायोडिग्रॅटेबल साहित्य किंवा ऊर्जा पिके वापरून केला जातो. अन्नाऐवजी जैवफिजनसाठी ऊर्जा पिके घेतली जातात. बायोफ्युएल हे बायोमास म्हणतात मृत सेंद्रीय घटकांपासून तयार केले जाते आणि ते द्रव, वायू किंवा घनरूप स्वरूपात असू शकतात. बायोगॅस संयंत्रात डायजेस्टर आणि गॅस होल्डरचा समावेश होतो जो इंधनाची निर्मिती करतो. वनस्पती डायजेस्टर हवाबंद होते गॅस धारक कचरा आणि वायू संचयन घातली आहे आहे.

जैव संयंत्राचे साधे चित्र

एकदम साधा डिझाइन जे स्वतःच बनवता येईल

बायोगॅस संयंत्रांचे बांधकाम वायूची गरज आणि टाकाऊ पदार्थांची उपलब्धता यावर अवलंबून असते. तसेच डायजेस्टरची बॅच आहार किंवा सतत आहार देणे. बायोगॅस संयंत्रे पृष्ठभागावर किंवा त्याखाली बांधली जातात आणि दोन्ही मॉडेल्सचे त्यांचे फायदे व तोटे आहेत. वर पृष्ठभाग उन्हाळ्यात सूर्य पासून राखण्यासाठी सोपे आणि लाभ आहे, वनस्पती ठेवा, परंतु त्याचे बांधकाम अधिक लक्ष द्या डायजेस्टरमधून अंतर्गत दबाव लक्ष केंद्रित आहे. उलटपक्षी, पृष्ठभागाच्या खालील रोपट्यांचे बांधकाम करणे सोपे आहे परंतु राखणे कठीण आहे.

बायोगॅस संयंत्र रचना

बायोगॅसची विशिष्ट रचना [1] कंपाऊंड आण्विक सूत्र%

मिथेन सीएच 4 50-65

कार्बन डायऑक्साइड CO2 25-50

नायट्रोजन एन 2 0-10

हायड्रोजन एच 2 0-1

हायड्रोजन सल्फाईड एच 2 एस 0-3

ऑक्सिजन ओ 2 0-0

भारतात बायोगॅस विश्लेषण

भारतातील गुरांची संख्या जगात सर्वात जास्त आहे, म्हणून भारतात बायोगॅस विकासासाठी एक प्रचंड क्षमता आहे. बायोगॅस (मिथेन किंवा बायोगॅस) कमी उष्णता उत्सर्जन पदार्थ गुरेढोरे येथे डायजेस्टर चालवून सूक्ष्म उद्भवणार प्राप्त आहे. जैव-गॅसमध्ये 75 टक्के मिथेन वायू आहे ज्यात धूर न निघता बर्न्स आहे. लाकूड, कोळशाच्या आणि कोळशाच्या विपरीत ती आगीसारखे राख सारख्या आच्छादनानंतरही सोडून देत नाही. हे इंधन स्वरूपात अन्न आणि इंधन पकडण्यासाठी ग्रामीण भागात वापरले जात आहे.


नॅशनल बायोगॅस डेव्हलपमेंट प्रोग्राम (1 981-82) अंतर्गत, कौटुंबिक किंवा घरगुती व समुदाय दोन प्रकारचे वनस्पती स्थापित केले जातात. तो स्वच्छ आणि स्वस्त आहे ऊर्जा गाळ वापरले शेण आणि स्वच्छ ग्रामीण वातावरण पाणी पुरवठा आणि नायट्रोजन व फॉस्फरस तसेच बायोगॅस मुबलक आहे कारण उच्च दर्जाचे सेंद्रीय खत देखील गाठला आहे आहेत. केवळ 15 मीटर बायोगॅस संयंत्राच्या त्रिज्येमध्ये पिण्याच्या पाण्याचा स्त्रोत नसल्याची खबरदारी घ्यावी.

बायोगॅस संयंत्रापासून लाभ / उपयोग

भारतात सुका मेवा शेण, दरी आणि खत घालीन भाकरी (Kndon / Gointa) म्हणून पठारावर इंधन म्हणून वापरले जाते. हे गोठ्यात असलेल्या वनस्पतींसाठी बहुतेक पौष्टिक घटकांचा नाश करते. स्टोव्ह करण्यासाठी दररोज सुमारे 1-2 तास लागतात. त्यामुळे सर्व पोषक स्वयंपाक बायोगॅस मिळवता बायोगॅस गाईच्या शेणाचा जागी पळून भाकरी वर शेण पासून बायोगॅस करण्यासाठी उपयुक्त पोषक नाही तोटा बायोगॅस स्लरी मध्ये इंधन वनस्पती म्हणून वापरले जाणार आहे जिवंत गृहिणी डोळे कोणत्याही प्रतिकूल परिणाम होत नाही की अन्न तसेच धूम्रपान नाही (नाश करु नका). बायोगॅस स्लरी कोरडे किंवा थेट व्हर्मी कंपोस्ट किंवा सावली करून खत म्हणून शेतात वापरली पाहिजे. डिझेल पंप सेट आज डिझेल आणि इतर ऊर्जा जतन, आज बायो गॅस पासून स्थापित केले जाऊ शकते.

•     बायो गॅस (गोबर गॅस) हे पर्यावरणास अनुकूल आहे आणि ग्रामीण भागासाठी खूप उपयुक्त आहे.
•     बायोगॅस उपलब्ध असताना स्वयंपाक करताना वापरल्या जाणाऱ्या लाकडाचा वापर कमी करू शकतो, यामुळे झाडांना देखील जतन करता येते.
•     बायो गॅसच्या उत्पादनासाठी आवश्यक कच्चा माल (शेण इत्यादि) फक्त गावांनीच पूर्ण केले आहे. कोठूनही कच्चा माल आयात करण्याची आवश्यकता नाही.
•     लाकडाची आणि शेणाची स्टोव मध्ये खूप धूर आहे, जो गृहिण्यांच्या आरोग्यासाठी अतिशय हानीकारक आहे. परंतु बायोगॅसचा वापर धूर होण्याचे कारण नाही, ज्यामुळे आरोग्याशी निगडीत रोग रोखण्यात मदत होते.
•     हे आम्हाला पीक उत्पादनासह तसेच बायोगॅसच्या उत्पादनासाठी उच्च दर्जाचे खते देखील देते. खालील तक्त्यामध्ये दर्शविले आहे:

खत प्रकार नायट्रोजन (%) पोटॅशिअम (%) फॉस्फरस (%)

• शेत खत (कंपोस्ट खत) 0.5-1 0.5-0.8 0.5-1
• डायजेस्टर स्लरी (लिक्विड) 1.5-2 1 1
• डायजेस्टर स्लरी (कोरडे) 1.3-1.7 0.85 0.85

बायोगॅस पे ँ के (स्लरी)


रूपांतरण गॅस 25% पदार्थांना आणि 75% स्वरूपात वनस्पती खत पचन झाल्यानंतर बायोगॅस रूपांतरण खत पदार्थांना स्वरूपात आहे. 2 गॅस वनस्पती क्यूबिक मीटर 50 किलो शेण दिवस किंवा खत 18-25 टन एक वर्ष मध्ये ठेवले आहे, 80% ओलसर सुमारे 10 टन बायोगॅस स्लरी च्या खत घाण पासून.


शेती साठी उत्तम खत आहे नायट्रोजन, 1.5 ते 2% फॉस्फरस 1.0% आणि पोटॅश 1.0% आहे. वनस्पती, कार्बन म्हणून नायट्रोजन शेण म्हणून नंतर आहे तेव्हा नायट्रोजन देखील नायट्रोजन स्लरी येत, पण वनस्पती पचन दरम्यान आवृत्ती गॅस कार्बन कार्बन थोडे पुरावा बायोगॅस बाहेर खत स्लरी येतो प्रमाण कमी आहे आणि नायट्रोजन पुरावा वाढत आहे असे दिसते.



बायोगॅस 20% नायट्रोजन एमो पातळ वनस्पती बाहेर स्लरी. नायट्रोजन स्वरूपात निकेल, त्यामुळे तो त्वरित वापर शेतात किंवा पाणी फायदे वाहू मध्ये संपूर्ण शेत बाकी होते तर त्वरित सारखी रासायनिक खते आणि 10 ते 20 उत्पादनात क्रॉप

बायोगॅस पे ँ के (स्लरी)


रूपांतरण गॅस 25% पदार्थांना आणि 75% स्वरूपात वनस्पती खत पचन झाल्यानंतर बायोगॅस रूपांतरण खत पदार्थांना स्वरूपात आहे. 2 गॅस वनस्पती क्यूबिक मीटर 50 किलो शेण दिवस किंवा खत 18-25 टन एक वर्ष मध्ये ठेवले आहे, 80% ओलसर सुमारे 10 टन बायोगॅस स्लरी च्या खत घाण पासून.


शेती साठी उत्तम खत आहे नायट्रोजन, 1.5 ते 2% फॉस्फरस 1.0% आणि पोटॅश 1.0% आहे. वनस्पती, कार्बन म्हणून नायट्रोजन शेण म्हणून नंतर आहे तेव्हा नायट्रोजन देखील नायट्रोजन स्लरी येत, पण वनस्पती पचन दरम्यान आवृत्ती गॅस कार्बन कार्बन थोडे पुरावा बायोगॅस बाहेर खत स्लरी येतो प्रमाण कमी आहे आणि नायट्रोजन पुरावा वाढत आहे असे दिसते.


बायोगॅस 20% नायट्रोजन एमो पातळ वनस्पती बाहेर स्लरी. नायट्रोजन स्वरूपात निकेल, म्हणून ती ताबडतोब त्याचे फायदा फील्ड किंवा पाणी मध्ये मोठ्या शेत इमारत वाहू वगळता वापरली पाहिजे तर त्वरित सारखी रासायनिक खते क्रॉप आणि 10 ते 20% एक धार निर्मिती करू शकता. स्लरी खत कोरडे नंतर तो हवा नायट्रोजन काही उडणे आहे. तो जवळजवळ 5 टन समाविष्ट आणि खत सिंचन शेती हेक्टर सिंचन क्षेत्र प्रति हेक्टरी शेती 10 टन प्रमाणपत्र आहे. खत स्लरी मध्ये मुख्य घटक बायोगॅस अतिरिक्त सूक्ष्म-पोषक आणि बुरशी देखील मातीच्या भांड्यांचा करत आहे सुधारते, पाणी पत्करणे क्षमता वाढत आणि सूक्ष्मजीव आधार. 3 वर्षे किंवा खत वापरून इतर सेंद्रीय खत अप पोषण पिके हळूहळू पण हळूहळू उपलब्ध होत आहे.

बायोगॅस स्लरी वाळवणे आणि कोरडे

जर गोबर गॅस प्लांट घरापासून दूर आहे आणि शेतापासून दूर असेल तर पातळ स्लरी गोळा करणे आणि पातळ स्लरीचे हस्तांतरण करणे अवघड आहे. अशा स्थितीत स्लरी कोरणे आवश्यक आहे. यासाठी, ग्रामोपोग्जी फिल्टरिंग टाकीची पद्धत विकसित केली गेली आहे. 1.6 क्यूबिक मीटरच्या दोन सीमेंट टाक्या 2 बाय्कोस मीटरसाठी बायोगॅस एक्झॉस्ट चेंबरला जोडण्यासाठी बनविल्या जातात आणि दुसरीकडे एकवटलेला पोखर पाणी गोळा करण्यासाठी केला जातो. गाळाचे बंधन टाकी मध्ये 15 सें.मी. खाली कचरा, कोरडी कचरा, हिरव्या कचरा इ. द्रव स्वरूपातील मळी उदासीनता चेंबरमधून पडल्यास, स्लरी पाण्याचा कचरा बाहेर फिल्टर केला जातो आणि खालील खड्डामध्ये गोळा केली जाते. अशा प्रकारे, शेताच्या वेळी बायोगॅस संयंत्रामध्ये टाकलेले पाणी किती प्रमाणात होते ते 2/3 क्षेत्रास खड्ड्यात पुन्हाने एकत्रित केले जाते आणि ते गाईचे शेण घालून पुन्हा लागवड करून ते गॅस उत्पादन वाढवते. याव्यतिरिक्त, सर्व पोषक द्रव अवस्थेत आहेत त्यामुळे रोपे चांगली पेरणी करून फवारणी करतात आणि फळ वाढतात. जेव्हा पहिल्या टंकी सुमारे 15-20 दिवसात भरली जाते तेव्हा या टाकीचे झाकण करून एका दुसर्या टाकीमध्ये स्लरी निचरा उघडण्यात येतो, ते खड्डेमध्ये वेगवेगळे साठवले जाऊ शकते किंवा ते गाडीत भरण्यासाठी आणि शेतावर पोहोचण्यास सोपे आहे.


गाळण्यासाठी टाकीची मदत घेऊन अधिक बायोगॅस स्लरी कमी जागेत साठवून ठेवता येते आणि पाणी देखील फिल्टर केलेल्या पाण्याचा बाहेर पडणे आणि त्याची यंत्रसामग्री पुन्हा वापरणे शक्य आहे.

बायोगॅस उद्दिष्टे

त्यामुळे बायोगॅस बायोगॅस द्वारे इंधन समस्या सोडवू शकतो आणि सोबत स्वरूपात उत्तम खत एकत्र तसेच लागवड साठी प्राप्त आहे. म्हणूनच बायोगॅस संयंत्र बायोडिग्रॅटेबल कंपोस्ट वनस्पती म्हणूनही कॉल करणे योग्य ठरेल. स्लरी खत कोरडे नंतर तो हवा नायट्रोजन काही उडणे आहे. तो जवळजवळ 5 टन समाविष्ट आणि खत सिंचन शेती हेक्टर सिंचन क्षेत्र प्रति हेक्टरी शेती 10 टन प्रमाणपत्र आहे. खत स्लरी मध्ये मुख्य घटक बायोगॅस अतिरिक्त सूक्ष्म-पोषक आणि बुरशी देखील मातीच्या भांड्यांचा करत आहे सुधारते, पाणी पत्करणे क्षमता वाढत आणि सूक्ष्मजीव आधार. 3 वर्षे किंवा खत वापरून इतर सेंद्रीय खत अप पोषण पिके हळूहळू पण हळूहळू उपलब्ध होत आहे.